Hieronim Bosch to taki artysta, o którym książkę napisać to mało. Aby wyczerpać temat napisać trzeba pewnie ich serię, a do tego nakręcić film, kilka dokumentów oraz opublikować dziesiątki artykułów, rozpraw mniejszych i większych, a może i pokusić się o wystawienie sztuki w teatrze. Bo Bosch był malarzem, który człowieka znał jak żaden inny. Szkoda tylko, że my do znajomości jego biografii nie zbliżyliśmy się tak, jak on do zbadania zakamarków ludzkiej duszy.
O Boschu w 2016 roku pisze się nieprzypadkowo – właśnie teraz przypada bowiem pięćsetna rocznica jego śmierci (czy też pochówku). To idealny więc moment na świętowanie i przypominanie jego niezwykle bogatej oraz uniwersalnej twórczości. Tak robi choćby słynne Muzeum Prado, w którym podziwiać można największą na świecie wystawę obrazów i tryptyków flamandzkiego prymitywisty. W stolicy Hiszpanii podziwiać będzie można najwspanialsze dzieła Boscha takie jak choćby „Ogród rozkoszy ziemskich”, „Pokłon trzech króli”, czy też „Wóz z sianem”.
I właśnie ten ostatni obraz firma Mondopuzzle wybrała do swojej niesamowitej kolekcji artystycznych puzzli. Wyborowi trudno się dziwić – tryptyk namalowany ok. 1516 roku ma w sobie wszystko to, co charakterystyczne dla malarstwa artysty z Niderlandów. Obraz powstały na zlecenie Bractwa Wspólnego Życia, którego głównym celem była odnowa życia chrześcijańskiego. Planując tryptyk Bosch sięgnął zarówno do literatury biblijnej, jak i prawdziwie ludycznej religijności – złożona kompozycja nawiązuje bowiem do flamandzkiego przysłowia:
„Świat jest wielkim wozem siana, każdy zgarnia z niego tyle, ile zdoła”.
Trudno znaleźć temat bardziej dla chrześcijaństwa uniwersalny – w trzech polach tryptyku znajdują się wizje ziemi, nieba oraz piekła. Każda, nawet najmniejsza scena z obrazu głęboko przesiąknięta jest symboliką. Jednym z najdoskonalszych przykładów jest fragment przedstawiający zakochanych, którym przygląda się zadowolony diabeł. To, że kochankowie ulokowani są na wzgórzu ma podkreślać naiwność oczekiwań, iż bycie wyniesionym na szczyt, oznaczać może bezpieczeństwo.
Choć wielu specjalistów zastanawia się – część nawet podważa – autorstwo Boscha, bez wątpienia „Wóz z sianem” w sposób doskonały wpisuje się w koncepcję jego sztuki. Powaga i zaduma nad ludzkim losem, strach przed karą i oczekiwanie nagrody w życiu wiecznym było tym, co nieustająco pobudzało wyobraźnię Boscha. Obraz więc, nawet jeśli nie powstał ręką samego mistrza, z całą pewnością stworzony został jego lotnym, niczym nieograniczonym umysłem.
