Wynalazca kostki Rubika skończył w tym miesiącu 71 lat. Dzieki Ernő Rubikowi, węgierskiemu wynalazcy i architektowi, cały świat układa kolorowe sześciany. Jak powstała pierwsza trójwymiarowa gra logiczna?
Ernő Rubik urodził się w Budapeszcie 13 lipca 1944 roku. Był synem poetki i inżyniera – słynnego węgierskiego konstruktora samolotów. Przyszły twórca kostki połączył zamiłowanie do sztuki i nauk ścisłych obierając kierunek architektury. Przez jakiś czas pracował w zawodzie, ale wkrótce został wykładowcą na Uniwersytecie Sztuki Stosowanej im. Moholy-Nagy w Budapeszcie. Rubik interesował się geometrią i formami przestrzennymi, co doprowadziło do pewnego wynalazku.
Drewniane klocki i gumka recepturka
Na początku wynalazca zaprojektował sześcian o wymiarach 2x2x2, czyli kostkę składającą się z zaledwie 8 mniejszych sześcianów. Dopiero jesienią 1974 roku Rubik wymyślił, że najlepszym rozwiązaniem będzie kostka o wymiarach 3x3x3 i taka układanka jest najbardziej znana do dziś. Pierwsze kostki powstawały z drewnianych klocków i gumek recepturek, a zamiast kolorów miały narysowane wzory. Wykładowca podzielił się wynalazkiem ze studentami i znajomymi i okazało się, że to genialna i wciągająca zabawka. Węgier dopracował projekt tak, by układanie było wygodniejsze. Wymyślił specjalny kształt małych klocków i przeguby wewnątrz tak, żeby można było nimi manewrować i dodał kolorowe ścianki.
100 milionów zabawek
Rubik postanowił opatentować kostkę i rozpowszechnić jako intelektualną grę, ale w czasach komunizmu nie było to takie łatwe. Dopiero w 1978 roku zabawka stworzona z kolorowych klocków trafiła do sprzedaży. Kostka Rubika trafiła na zagraniczne rynki dzięki firmie Ideal Toys, która zajęła się jej produkcją na większą skalę. Od początku lat 80. gra zyskiwała coraz większe grono miłośników, zyskiwała popularność, aż wreszcie została opisana przez matematyka Davida Singmastera na łamach pisma „Scientific American”. Zaledwie w przeciągu czterech lat od momentu, gdy gra po raz pierwszy trafiła do sklepów sprzedano ponad 100 milionów kostek.
Układanie kostki w 5 sekund
Obecnie powstaje wiele kombinacji tej układanki, m.in. o rozmiarach 2x2x2, 4x4x4, a także kostki dwunastościenne lub w zupełnie innych kształtach. Powstało wiele teorii, algorytmów i podręczników do układania wynalazku węgierskiego architekta. Na całym świecie organizowane są konkursy w najszybszym ułożeniu wszystkich kolorów. Międzynarodowy rekord należy do Collin Burns z USA, który ułożył kostkę w czasie 5,25 s. Najszybszy Polak – Michał Pleskowicz – ułożył zabawkę w czasie 5,81 s.
