Powstanie tego klasycznego obrazu sztuki japońskiej datowane jest na ok. 1830 rok. I choć to jeden ze wspanialszych barwnych drzeworytów powstałych nie tylko w swojej epoce i stylu, większość z nas zna go raczej jako motyw pojawiający się na puzzlach, koszulkach, butach, a nawet – jako emotikona firmy Apple.
O co chodzi? O dzieło wybitnego i jednego z najbardziej znanych i płodnych artystów japońskich, Hokusai Katsushika, czyli Wielką falę w Kanagawie. Ta oszałamiająca wizja morskiej toni to jeden z obrazów należących do serii składającej się z trzydziestu sześciu widoków na słynna Górę Fuji – prawdziwy symbol Japonii. Wielka Fala zrobiła przez lata oszałamiającą karierę, szkoda tylko, iż nie wie o tym autor dzieła. Ciekawe, co powiedziałby, widząc swój wspaniały drzeworyt widniejący na modnych butach sportowych?
Zanim jednak fala w Kanagawie zaczęła pojawiać się na przedmiotach codziennego użytku, przez długie dekady przerabiana i wykorzystywana była przez europejskich artystów. Dodali oni swój własny charakter i utrzymali motyw świeżym i aktualnym – doskonale widać to choćby na przykładzie grafik zdobiących popularne czasopisma, np. „The Giant Robot Magazine”, pismo amerykańskie poświęcone kulturze popularnej Ameryki oraz Azji.
Jak twierdzi Wayne Crothers, kurator wystawy poświęconej sztuce Hokusai Katsushika, która niedawno otwarta została w australijskiej National Gallery of Victoria’s, dzieło japońskiego artysty stanowi dziś jedno z najczęściej reprodukowanych dzieł w historii sztuki. Szczególną estymą cieszy się wśród artystów ulicznych, którzy wykorzystują falę jako szablon, w Japonii zaś nie sposób wręcz znaleźć restauracji, której menu nie zdobione byłoby wizerunkiem fali, bądź nie posiadało obrazu na podstawkach pod kubki. Wielką falę w Kanagawie dostała nowego życia.
Dlaczego obraz ten jest tak popularny? Jak twierdzą artyści, drzeworyt ten w sposób idealny oddaje to, co Zachód myśli o Wschodzie. Romantyczna, choć stereotypowa wizja Japonii, mówi językiem natury. I przez to, pozwala znaleźć nową perspektywę na to, co nas otacza. Na wskroś wschodnia, sentymentalna esencja Japonii przybiera formę oszałamiającego żywiołu, który zachwyca pięknem oraz przeraża majestatem swej potęgi.
